این مورد را می‌توان از برنامه‌های متنوعی که این مجموعه در مناسبت‌های مختلف فرهنگی و مذهبی برگزار می‌کند، متوجه شد. اما برنامه‌های فرهنگی فقط مختص مناسبت‌های خاص نیست. ضمن اینکه شهرداری تهران در نگاهی کلان به گوشه و کنار کشور و فرهنگ‌ها و تمدن غنی ایرانی سعی در ایجاد وحدت و همدلی دارد. از همین روست که برگزاری هفته‌های فرهنگی ویژه استان‌ها در تهران برگزار می‌شود تا پایتخت‌نشینان هم اگر فرصت و توانایی سفر به استان‌های کشور را ندارند با حضور در مراسم ویژه هفته‌های فرهنگی این استان‌ها با گوشه‌ای از فرهنگ و هنر دیگر هموطنان خود آشنا شوند. اما این بار هم قرار است هفته فرهنگی استان سیستان و بلوچستان از تاریخ بیستم تا 26 فروردین در محل خانه هنرمندان و بوستان ایرانشهر برپا شود. در همین ارتباط با عادل مزاری، رئیس دبیرخانه کمیسیون اجتماعی و فرهنگی کلانشهرهای ایران و مسئول برگزاری هفته فرهنگی سیستان و بلوچستان که از قضا خود نیز اهل زاهدان است گفت‌وگویی داشته‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
- ابتدا بفرمایید که موضوعیت برگزاری هفته‌های فرهنگی چیست؟
در دوران فعلی مدیریت شهری و با عنایت به اینکه شهرداری در حال تغییر رویکرد خود از نهادی صرفا خدماتی به نهادی اجتماعی بوده است چنین مباحثی هم مدام در حال گسترش هستند.
از سوی دیگر به‌منظور تبادل فرهنگی اقوام و به نوعی آشنا شدن مردم تهران با فرهنگ و هنر سایر شهرها و استان‌ها، هفته‌های فرهنگی در پایتخت برگزار می‌شوند. البته باید بگویم که تهران به نوعی یک موزاییک اقوام است. در این شهر همه اقوام حضور دارند و خوب است که مردم با فرهنگ‌های دیگر هم آشنا شده و از ظرفیت‌ها و قابلیت‌هایی که هر پهنه از کشور ما در حوزه‌های مختلف دارد، اطلاع داشته باشند، لذا چند سالی است که شهرداری نسبت به برپایی هفته‌های فرهنگی در تهران اقدام می‌کند که به جرات می‌توانیم بگوییم تاثیر‌گذاری مثبتی را داشته است.
- چرا هفته فرهنگی استان سیستان و بلوچستان را دبیرخانه فرهنگی کلانشهرهای ایران برگزار می‌کند؟
یکی از اهداف دبیرخانه فرهنگی کلانشهرهای ایران تبادل فرهنگی و برنامه‌ریزی برای امور فرهنگی کلانشهرهای ایران و مراکز استان‌هاست. غیراز این قرار بر این است هنگامی که زمان برگزاری هفته فرهنگی استانی فرا می‌رسد مدیری از شهرداری تهران که اهل استان مورد نظر است برگزاری برنامه را برعهده بگیرد چراکه با گوشه و کنار استان، تاریخچه، فرهنگ و هنر آن آشناست و می‌تواند به‌خوبی از عهده کارها بر بیاید. خود من هم اهل استان سیستان و بلوچستان هستم و به همین دلیل این برنامه بر عهده دبیرخانه کلانشهرها گذاشته شده است. از همین رو هفته فرهنگی استان سیستان و بلوچستان را هم به ما محول کرده‌اند.
- در این هفته چگونه سعی می‌کنید که استان سیستان و بلوچستان را به مخاطبان معرفی کنید؟
متأسفانه در سال‌های اخیر هر زمان که فیلمی ساخته شده است در صحنه‌های درگیری یا هنگام قاچاق مواد‌مخدر، گوشه و کنار استان سیستان و بلوچستان یا لباس‌های محلی مردم این سرزمین نشان داده شده است. این امر به‌خصوص در هنگام دستگیری عبدالمالک ریگی شدت گرفت که متأسفانه برخی رسانه‌های داخلی هم تبلیغات منفی بسیاری منتشر کردند به نوعی که تا حدودی موجب شد این ذهنیت نزد افکار عمومی سایر استان‌ها پیش بیاید که مردم سیستان و بلوچستان افراد شروری هستند. متأسفانه از بابت این مورد استان ما خیلی آسیب دیده است. نگاه ما این است که سیستان و بلوچستان ممکن است در عرصه‌های اقتصادی، کشاورزی و صنعتی در مقایسه با سایر استان‌ها حرفی برای گفتن نداشته باشد اما این استان در عرصه‌های فرهنگی حرف‌های بسیاری برای گفتن دارد. ما در تاریخ غنی ایران می‌بینیم که یکی از پایگاه‌های تمدنی همین استان است.
- به نکته خوبی اشاره کردید. کدام موارد از جاذبه‌های طبیعی و تاریخی استان در این هفته معرفی خواهند شد؟
سیستان و بلوچستان با تمدن شهر سوخته که مربوط به 5هزار سال پیش است حرف‌های زیادی برای گفتن دارد. از سوی دیگر بسیاری از اولین‌های تاریخی و ادبی ایران مربوط به همین استان است. ما دنبال این هستیم که مظاهر متنوع فرهنگی و هنری خود را عرضه کنیم. برای این مورد نمونه‌هایی را عرض می‌کنم. لباس سوزن‌دوزی بلوچ یکی از لباس‌های فاخری است که بانوان آمریکایی و اروپایی از آن استفاده می‌کنند و ممکن است در داخل کشور، مردم، این هنر و صنایع‌دستی را ندیده باشند. با نمایش این لباس، می‌توانیم درآمدزایی کنیم و حتی نمایشگاه لباس برگزار کنیم. سفال کلپورگان که در حال انقراض است یا قالیچه سیستانی هم که دارای طرح خاص و تکی است از نمونه‌های دیگر محصولات استان هستند.
اما برخی از جاذبه‌های تاریخی و تفریحی استان هم بی‌نظیر است. دهانه غلامان به‌عنوان نخستین شهر هخامنشی و شهر سوخته یکی از مظاهر تمدن بشری در این استان است. غیراز این نخستین چشم مصنوعی جهان هم در این منطقه کشف شده است. حتی نماد نخستین انیمیشین جهان که در این منطقه کشف شده و الان در موزه ملی نگهداری می‌شود، برخی از این جاذبه‌ها هستند. غیراز آن جاذبه‌های طبیعی مانند کوه‌های مریخی که تنها نمونه آن در آمریکای جنوبی است یا گل‌فشان چابهار که در کشور تک هستند، در این استان وجود دارند. گاندو یا تمساح پوزه کوتاه ایرانی هم فقط در ایران وجود دارد که می‌تواند علاقه‌مندان بسیاری را جذب کند. سواحل صخره‌ای دریای عمان، دریاچه هامون و کوه تفتان هم از دیگر جاذبه‌های استان هستند.
- شما برای معرفی این جاذبه‌ها در هفته فرهنگی استان چه خواهید کرد؟
ما بسته‌هایی را آماده کرده‌ایم که حاوی یک‌سری نقشه راه‌های استان، بروشور جاذبه‌ها و لوح فشرده‌های مربوط به استان است که در مدت نمایشگاه میان بازدیدکنندگان توزیع خواهد شد. در حال حاضر در ذهنیت اهالی استان این مورد وجود دارد که به سیستان و بلوچستان ظلم شده است و الان ما دنبال این هستیم که یک کار فرهنگی انجام داده و از منظر فرهنگی توانایی‌های استان را نشان دهیم. موضوع دیگر این است که در گالری‌های خانه هنرمندان، عکاسان ممتاز، خوشنویسان، نقاشان و تولیدکنندگان صنایع‌دستی استان حضور خواهند داشت و از آنها تجلیل می‌شود. نمایشگاه البسه محلی هم برپا خواهد شد و در کنار آن 100 نوع غذای محلی به نمایش در می‌آید. یک رستوران محلی هم چند نوع از این غذاها را به مشتریان ارائه خواهد کرد. برای معرفی موسیقی هم گروه‌های محلی از هر دو نقطه سیستان و بلوچستان حضور خواهند داشت. نکته بعدی تئاتر است که 3گروه از استان خواهند آمد تا برنامه اجرا کنند. عرضه محصولات فرهنگی هم بخشی دیگر از این همایش است. ارائه صنایع‌دستی نیز از مهم‌ترین نکات مورد توجه است که تولیدکنندگان می‌توانند آثار خود را هم به فروش برسانند.
- در این مدت تا چه اندازه به مسئله گردشگری و جذب مسافر پرداخته خواهد شد؟
در این نمایشگاه نمایندگانی از فعالان عرصه گردشگری سیستان و بلوچستان در کنار اداره کل سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان حضور خواهند داشت. البته به‌نظر ما باید برای جذب گردشگر به استان کار شود. زمانی که بلیت رفت و برگشت هواپیما به این استان حدود 180 هزار تومان است مسافر هم ترجیح می‌دهد با کمی هزینه بیشتر به سفرهای خارجی برود. ضمن اینکه شبکه راه‌آهن استان هم هنوز تکمیل نشده است و اگر راه‌آهن زاهدان به کرمان راه‌اندازی شود می‌توان گفت مسیر شرق به غرب ایران برقرار می‌شود.
- چرا خانه هنرمندان و بوستان ایرانشهر برای برگزاری هفته فرهنگی سیستان و بلوچستان انتخاب شد؟
این برای نخستین بار است که هفته فرهنگی یک استان در خانه هنرمندان برگزار می‌شود. برای این انتخاب عوامل متعددی نقش داشته است. با عنایت به اینکه خانه هنرمندان در مرکز شهر تهران قرار گرفته و روزانه حدود یک هزار و 500 نفر از هنرمندان رشته‌های مختلف که افراد تاثیر‌گذاری هم هستند، در آنجا تردد می‌کنند، این محل را انتخاب کردیم.
موضوع دیگر این است که این خانه در بوستان ایرانشهر و خیابان ایرانشهر قرار گرفته است که ایرانشهر نام یکی از بزرگ‌ترین شهرهای استان سیستان و بلوچستان است و از این بابت اشتراک معنایی داریم. همچنین از دیگر قابلیت‌های خاصی که خانه هنرمندان دارد این است که تمام گالری‌های این خانه در اختیار هفته فرهنگی قرار گرفته است. غیراز آن، بوستان ایرانشهر هم ویژگی‌های خوبی دارد که می‌توان جشنواره آشپزی محلی، سیاه چادرهای محلی و کنسرت‌های موسیقی محلی را در آن برپا و برگزار کرد.
